Każdy gatunek mrówek buduje nadziemne mrowisko. Niektóre z nich tworzą niewielką górę piasku, w której znajduje się tylko jeden tunel. Nawet w Polsce występują jednak takie kolonie, gdzie tysiące robotnic przebywają w i na kopcu.
W niektórych lasach spotkać możemy wielkie góry ze ściółki leśnej. To właśnie te okazałe twory tak małych stworzeń! Gatunki, które takie kopce budują, są pod ochroną. Mimo ich wielkiego zasięgu występowania, odgrywają one bardzo istotną rolę w lesie. Do ich zadań należy chociażby rozkład ściółki leśnej (którą gromadzą w celu budowy kopca). Do ich nieco bardziej tajnych ról należy zjadanie różnych innych insektów niszczących korzenie drzew lub nawet korników. Kopce w lasach – w przeciwieństwie do tych na chodniku – wyglądają bardzo estetycznie. Jeżeli wzięlibyśmy jedną z tych mrówek, niewątpliwie ugryzłaby nas lub nawet zaczęła wydzielać kwas z odwłoka.
Czy królowa mieszka w kopcu? Odpowiedź mogłaby wydawać się oczywista, jednak wcale taka nie jest, bowiem część nadziemna mrowiska to tylko mała część całości. Dlatego królowa zazwyczaj nie spędza czasu w kopcu. Zatem gdzie przesiaduje zdecydowaną większość swojego życia? Mogłoby wydawać się, ze im głębiej, tym bezpieczniej. Wynika to z naszego trybu życia. Zagrożenia widzimy na powierzchni ziemi. Są to np. dziki lub niedźwiedzie, które mogłyby zniszczyć kopiec, ale – jak już ustaliliśmy – kopiec to nie jest najważniejsza część mrowiska. Najważniejsze są tunele, które też są zagrożone przez robaki żyjące w ziemi – jest ich naprawdę dużo. Wystarczy wykopać dziurę w ziemi, aby później zasadzić krzaki. Gdybyśmy tą ziemię porządnie rozgrzebali, znaleźlibyśmy mnóstwo dżdżownic, chrząszczy i innych stworów, które mogłyby zagrozić królowej. Jak już widzimy – z każdej strony na mrówki czekają niebezpieczeństwa. Królowa żyje więc w jednej ze środkowych komór.
Czy mrówki budujące okazałe nadziemne gniazda występują tylko w Europie? Oczywiście, że nie! Azjatyckie mrówki tkaczki (Oecophylla smaragdina, czytaj: Ekofyl[l]a smaragdina) też budują gniazda nad ziemią. Co ciekawe, ich metoda przypomina bardziej sposób budowania gniazd przez osy i szerszenie, bowiem mrówki te wykorzystują kokony po mrówkach, które się już wylęgły, do budowy gniazda nad ziemią. Wtedy nawet całe mrowisko może mieścić się w zwisającej z drzewa konstrukcji stworzonej z oprzędu larw kolonii. O dziwo praca wykonywana jest tak solidnie, że żaden większy owad lub nawet ptak nie jest w stanie zniszczyć takiego gniazda. To fascynujące!
Przejdźmy teraz do kolejnego przykładu kopca, tym razem znowu z Polski. To być może najmniej pożądany rodzaj kopca, jaki możemy spotkać – każdy się z nim spotkał. Jest to mrowisko pospolitego w Polsce gatunku Lasius niger (a także innych podobnych mrówek). Niekiedy z piasku wynoszonego spod chodnika uda się robotnicom zbudować lichy kopiec. Oczywiście nie jest to budowla solidna, niszcząca się w trakcie opadów deszczu. Jest to jednak także pewien rodzaj części nadziemnej mrowiska.
MyrmeLuna opowiedziała Ci dziś o podstawowych rodzajach mrówczych gniazd, które nie znajdują się pod ziemią. Mam nadzieję, że materiał okazał się wyjątkowo pomocny!